Pleegmerriecentrale

Geplaatst op Vrijdag 14 februari 2020
Josephine van Nieuwenhuizen

Pleegmerriecentrale

De geboorte van een veulen is een gebeurtenis waar de eigenaar meestal erg naar uit kijkt; ze wachten er tenslotte al 11 maanden op en zijn natuurlijk erg benieuwd wat voor veulen eruit komt.
Het merendeel van de bevallingen verloopt zonder problemen, echter kan het soms, ondanks perfecte voorbereidingen en/of handelingen, toch fout gaan. Zo kan het ook voorkomen dat de merrie na de bevalling komt te overlijden. Er zijn dan voor de eigenaar 3 opties: het veulen groot brengen met de fles, het veulen proberen te koppelen aan een merrie die net haar veulen heeft verloren of het veulen koppelen aan een pleegmerrie.

Het veulen groot brengen met de fles is niet niks; kost erg veel tijd en vaak mist het veulen de benodigde sociale contacten, waardoor het veulen vaak later een gedragsprobleem ontwikkelt.
Wij adviseren dan ook eigenlijk altijd om het veulen te koppelen aan een merrie, zodat het goede voeding krijgt en wordt opgevoed. Het koppelen van een veulen aan een merrie die net haar veulen heeft verloren is helaas niet zo makkelijk. De merrie heeft vaak direct een sterke band met haar veulen en accepteert lang niet altijd een ander veulen wanneer die van haar net is overleden. Gelukkig is er dan nog de optie van een pleegmerrie.

In 2018 zijn wij in samenwerking met Paardensportcentrum Stegeman in de Blesse, een pleegmerriecentrale gestart. Hier houden wij pleegmerries en koppelen we deze aan moederloze veulens in het voorjaar en de zomer.

Wat is precies een pleegmerrie?

Een pleegmerrie is een merrie die ooit een keer zelf een veulen heeft gehad, een goede moeder is en goed handelbaar is. In het voorjaar starten we de merrie op door middel van een hormoonbehandeling, waardoor ze melk gaat geven. Zodra ze melk gaat geven, wordt de merrie tot wel 5 keer per dag gemolken om de melkproductie goed op gang te brengen. Wanneer de merrie voldoende melk geeft is ze klaar om een moederloos veulen te ontvangen. De merrie blijft dan ook op een onderhoudsdosering medicijnen en wordt gemolken tot er een veulen wordt aangeboden.

Hoe werkt nu dit adoptieproces?

Voordat merrie en veulen worden gekoppeld, doen we eerst een gezondheidscheck van het veulen en nemen we vaak, indien ouder dan 24 uur of anders de volgende dag, bloed af om te controleren of het veulen genoeg biest heeft binnen gekregen (van de eigen moeder). Dan krijgt de merrie een injectie om als het ware een bevalling na te bootsen.

  • Zodra de merrie erg begint te zweten en wat ongemakkelijk begint te worden, introduceren we voorzichtig het veulen bij de merrie:
  • We smeren het veulen in met het zweet van de merrie.
  • We laten het veulen drinken bij de merrie.
  • De merrie denkt hierdoor dat het haar eigen veulen is en begint het veulen dan af te likken en is direct dol op het veulen.
  • Op dat moment geven we de merrie een injectie pijnstillers, zodat het ongemak van de baarmoederkrampen weggaat.

De eerste dag houden we de merrie en het veulen binnen en vaak laten we ze de volgende dagen samen buiten om de benen te strekken en de sterkte van de merrie-veulenband te controleren. Wanneer alles goed lijkt en het veulen is goed gezond en de antistoffen van het veulen zijn op orde, gaan de pleegmerrie en het veulen terug naar de eigenaar van het veulen. Op deze manier kan de eigenaar van het veulen het paar thuis houden en genieten van het opgroeien van het veulen.

Wanneer het veulen oud genoeg is en wordt gespeend, wordt de merrie weer naar ons teruggebracht en kan de merrie in de winterperiode lekker in de kudde staan samen met de andere pleegmerries.

Ik heb een moederloos veulen, wat moet ik doen?

Waarschijnlijk is uw dierenarts al ter plaatse, maar indien dit niet zo is, is het belangrijk om uw dierenarts te contacteren.
Als het veulen net geboren is, is het belangrijk dat het veulen zo snel mogelijk voldoende biest binnen krijgt; het liefst 2 liter in de eerste 6-8 uur. Een pleegmerrie geeft namelijk helaas geen biest en dit is wel van levensbelang voor het veulen voor het verkrijgen van antistoffen. Hier geldt: hoe jonger het veulen, hoe beter hij/zij de afweerstoffen in de biest benut! Is het veulen gecontroleerd en heeft het biest gekregen dan is het veulen klaar om naar ons te komen om te koppelen aan een pleegmerrie.

Indien het veulen nog jong is, <12 uur, en het was niet mogelijk of is niet duidelijk of het veulen voldoende biest heeft binnen gekregen, hebben wij eventueel biest op voorraad die we het veulen zouden kunnen toedienen bij binnenkomst.

Heeft u een moederloos veulen of wilt u meer informatie hebben, neem dan contact op met de praktijk via 0516-512741 en vraag naar een van onze paardendierenartsen, Josephine of Ydo.

Kan ik mijn merrie doneren?

Wij krijgen regelmatig de vraag van eigenaren of ze hun merrie kunnen doneren. Dit kan, maar wel onder een aantal voorwaarden:

  • De merrie moet een keer hebben geveulend en het veulen groot hebben gebracht.
  • De merrie moet een goede moeder zijn.
  • De merrie moet goed handelbaar zijn.
  • De merrie moet in goede conditie verkeren en geen hele grote mankementen hebben (bijvoorbeeld niet ernstig kreupel).
  • U laat uw merrie volledig overnemen.

Het paardensportcentrum neemt de merrie dan over en zorgt goed voor haar, denk hierbij aan o.a. de benodigde vaccinaties, hoefsmid en juiste voeding. In de winterperiode staat de merrie in de kudde met de andere pleegmerries en in de zomerperiode kan ze doen waar ze zo goed in is: het grootbrengen van een veulen.