Vuurwerkangst bij paarden

Geplaatst op Dinsdag 6 december 2022
Josephine van Nieuwenhuizen

Vuurwerkangst bij paarden

De laatste maand van 2022 is aangebroken en het nieuwe jaar kan bijna worden “ingeknald”.  Een feestelijke gebeurtenis waar veel vreugde en liefde wordt gedeeld. Helaas is dit voor de dieren niet altijd een feestelijke gebeurtenis. Er is veel aandacht voor vuurwerkangst bij honden en katten, maar ook paarden kunnen er zeker wel angstig voor zijn.

Vuurwerk en vluchtdieren

Paarden zijn van nature vluchtdieren. Dit houdt in dat ze instinctief vluchten voor (dreigend) gevaar. Paarden kunnen vuurwerk intuïtief ervaren als een dreiging. Echter ervaring leert dat gelukkig de grote meerderheid van de paarden niet of nauwelijks bang is voor vuurwerk, mits ze niet van (zeer) dichtbij worden blootgesteld aan het vuurwerk, met name de kruitdampen & knallen.
Nu blijven er paarden die jaarlijks terugkerende angstklachten hebben rond oud en nieuw, maar let op: ook veulens/jaarlingen die het vuurwerk voor het eerst zullen meemaken, kunnen dit als gevaar zien.

Angst herkennen

Angst uit ieder paard op zijn eigen manier, net als ieder mens dit anders doet. Angst bij paarden uit zich onder andere in:

  • Briezen & snuiven
  • Het hebben van een gespannen lichaam
  • Angstig opkijken naar de lucht
  • Het maken van schrikbewegingen
  • Trillen, zweten
  • Schoppen tegen de staldeur/muur
  • Op hol slaan
  • Steigeren en bokken
  • Agressief gedrag vertonen naar andere paarden of de verzorger
  • Bevriezen/dichtslaan (niets meer doen).

Wat kunt u als eigenaar doen?

Gelukkig kan de eigenaar zelf veel voorzorgmaatregelen treffen om oud & nieuw, en de dagen eromheen, zo stressloos mogelijk voor het paard te laten verlopen.

  • Desentiseren: je stelt het dier bloot aan de prikkel van vuurwerk in een lage intensiteit. Dit kan je doen door het geluid van de knallen of het fluiten ervan in een laag volume aan uw paard bloot te stellen, zonder dat dit een angstreactie geeft. Hiermee probeer je het paard langzaam te laten wennen aan de betreffende geluiden.
  • Counter conditioneren: je probeert het een paard een positieve prikkel te geven bij een beangstigende stimulus, zoals vuurwerk. Zo probeer je een positieve andere stimulatie te koppelen aan iets negatiefs. Denk hierbij aan het geven van voldoende ruwvoer of iets lekkers.
  • Vraag omwonenden vriendelijk om rekening te houden met de paarden.
  • Maak geen ophef! Negeer knallen en doe alsof er niks aan de hand is. Angst, maar ook zelfverzekerdheid, kunnen namelijk reflecteren op je paard.
  • Probeer zoveel mogelijk de dagelijks routine vast te houden.
  • Probeer het paard zijn/haar normale beweging te geven zodat het minder onrustig wordt.
  • Zoek het vuurwerk niet op en maak dus even geen buitenritjes.
  • Controleer de stal en omheining in de weide op veiligheid.
  • Probeer de kudde zo stabiel mogelijk te houden
  • Zorg voor goede afleiding tijdens de jaarwisseling; zorg voor voldoende ruwvoer zodat het paard zich kan focussen op het voer, zet een radio aan (maar zet deze ook weer niet té hard).
  • Laat tijdens de jaarwisseling het licht aan op stal zodat de lichtflitsen van het vuurwerk minder zichtbaar zijn.
  • Voor paarden die erg angstig zijn voor het geluid van de knallen kunnen er gaasjes met watten erin gemaakt worden (of koop deze bij de ruitersportzaak), deze kunnen als demper in de oren gedaan worden. Let op, als je paard dit nog nooit heeft gehad, probeert dit eerst voortijdig uit bij uw paard.
  • Zorg dat een angstig paard, naast een rustig vertrouwd paard staat.
  • Maak extra stalrondes gedurende de avond om te controleren of alles rustig is.
  • Met behulp van het supplement ZZEN en ZZEN FLASH verlicht u de stressreactie bij paarden zonder hun reactievermogen te beïnvloeden. Voor meer informatiie over deze supplementen neem contact met ons op. 
  • Bij extreme angst kunt u uw paard voortijdig (enkele dagen van tevoren om te kunnen acclimatiseren) naar een andere locatie waar weinig/geen vuurwerk wordt afgestoken.
  • Vroeger werd het paard bij extreme angst gesedeerd met een middel wat een eigenaar zelf kon geven. Onderzoek heeft echter aangetoond dat het paard wel rustig toont, maar dat de prikkels wel binnen komen. Dit geeft dus alsnog wel stress aan het dier. Wel zou er een sterker middel gegeven kunnen worden, maar dit is maatwerk. Neem in dit geval contact met ons op!

Ten alle tijde: let op uw eigen veiligheid! Paniekerige paarden kunnen door hun angst soms impulsieve en gevaarlijke dingen doen.